Η σπονδυλοπλαστική είναι μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική μέθοδος με την οποία γίνεται ανάταξη του κατάγματος ενός (ή περισσοτέρων) θωρακικών ή οσφυϊκών σπονδύλων και κυρίως ενίσχυση αυτών μέσω της διαδερμικής έγχυσης ακρυλικού πολυμερούς στο σώμα του σπονδύλου. Στην κυφοπλαστική, της έγχυσης του πολυμερούς προηγείται η τοποθέτηση και διαστολή εμφυτεύματος έτσι ώστε να επιτευχθεί δραστικότερη ανάταξη του κατάγματος πριν εγχυθεί το υλικό. Οι επεμβάσεις αυτές έχουν ως συνηθέστερη ένδειξη τα οστεοπορωτικά κατάγματα της σπονδυλικής στήλης και σπανιότερα, υπό προϋποθέσεις και σε πολύ επιλεγμένους ασθενείς, τους τραυματισμούς και τους όγκους των σωμάτων των σπονδύλων της θωρακικής και οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Πραγματοποιούνται συνήθως διαδερμικά με την βοήθεια ειδικού συστήματος βελόνης για την προσπέλαση και έγχυση του πολυμερούς και υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο. Η σπονδυλοπλαστική απαιτεί κατά κανόνα μόνο τοπική αναισθησία ενώ η κυφοπλαστική γενική.

Περιγραφή

Η σπονδυλοπλαστική γίνεται υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο με τον ασθενή σε πρηνή θέση. Κατόπιν του εντοπισμού του σπονδύλου (ή των σπονδύλων) στους οποίους θα γίνει η επέμβαση, γίνεται τοπική αναισθησία στο δέρμα και στους υποκείμενους ιστούς και κατόπιν 1οπή στο δέρμα, λίγα εκατοστά πλάγια του μέσου της σπονδυλικής στήλης στο προηγουμένως διαπιστωμένο ακτινοσκοπικά σημείο εισόδου. Από την μικρή οπή στο δέρμα εισέρχεται ειδική βελόνη, η οποία φτάνει έως το σώμα του σπονδύλου πάντα υπό ακτινοσκοπικό έλεγχο. Η βελόνη συνδέεται με σύστημα έγχυσης του ακρυλικού πολυμερούς και πραγματοποιείται τοποθέτηση της κατάλληλης ποσότητας αυτού στο σώμα του σπονδύλου. Η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί και αντίπλευρα της πρώτης, και σε όσους σπονδύλους χρειάζεται.
Η κυφοπλαστική πραγματοποιείται ουσιαστικά με τον ίδιο τρόπο με την διαφορά ότι απαιτείται γενική αναισθησία και ότι της έγχυσης του ακρυλικού πολυμερούς προηγείται είσοδος, τοποθέτηση και διάταση , μέσω πάλι βελόνης, εμφυτεύματος το οποίο ανατάσσει την, κυφωτική συνήθως, παραμόρφωση του σώματος του σπονδύλου. Το εμφύτευμα μπορεί να αποσπαστεί από την βελόνη και να παραμείνει στο σώμα του σπονδύλου αφού γεμίσει με το πολυμερές ή μπορεί να αφαιρεθεί και να γίνει κατόπιν η έγχυση ανάλογα με το είδος του συστήματος που χρησιμοποιείται.

Διαδερμική κυφοπλαστική, ακτινοσκόπηση. Η ειδική βελόνη εισέρχεται διαδερμικά στο σώμα του σπονδύλου (φούξια βέλος) και γίνεται έκπτυξη μπαλονιού το οποίο ανατάσει το οστεοπορωτικό κάταγμα (αριστερά). Κατόπιν πραγματοποιείται έγχυση ακρυλικού πολυμερούς στο σώμα του σπονδύλου για να σταθεροποιηθεί το αναταχθέν κάταγμα (δεξιά). 

Αντενδείξεις και επιπλοκές

Η σπονδυλοπλαστική και η κυφοπλαστική αντενδείκνυνται σε ασθενείς με ασταθή κατάγματα της σπονδυλικής στήλης και ιδιαίτερα σε αυτά στα οποία έχει τραυματιστεί ή διαβρωθεί κυρίως το οπίσθιο τοίχωμα του σώματος του σπονδύλου προς την κατεύθυνση των νευρικών στοιχείων. Αντενδείκνυνται επίσης σε ασθενείς με οστική λοίμωξη, με διαπιστωμένη αλλεργία στο πολυμερές ακρυλικό (PMMA), διαταραχή της πηκτικότητας του αίματος, σε ασυμπτωματικά κατάγματα ή κατάγματα τα οποία έχουν καταργήσει σε μεγάλο βαθμό το ύψος του σπονδύλου. Δεν είναι επίσης κατάλληλες σε ασθενείς με στένωση του σπονδυλικού σωλήνα και κυρίως σε ασθενείς με νευρολογικά συμπτώματα από αυτήν.
Οι επιπλοκές δεν είναι συχνές. Περιλαμβάνουν την διαφυγή του ακρυλικού πολυμερούς στην κυκλοφορία με κυρίως πνευμονολογικές συνέπειες, αλλεργική αντίδραση στο εγχυθέν υλικό, τραυματισμός στων πλευρών ή των πνευμόνων και οστική λοίμωξη. Σπανιότερη ακόμα είναι η διαφυγή του υλικού προς τον σπονδυλικό σωλήνα και τα νευρικά στοιχεία με αποτέλεσμα την στένωση αυτού και νευρολογική βλάβη.

Κάταγμα 01 (φούξια) με μείωση του ύψους του σπονδύλου σε σύγκριση με τον υποκείμενο υγιή σπόνδυλο (μπλέ)(αριστερά). Κυφοπλαστική με ανάταξη του κατάγματος και επαναφορά του ύψους του σπονδύλου στο φυσιολογικό (δεξιά).

Έκβαση

Και οι δύο επεμβάσεις έχουν εξαιρετική έκβαση. Η σπονδυλοπλαστική έχει πολύ καλό σταθεροποιητικό και κυρίως αναλγητικό αποτέλεσμα στον σπόνδυλο (ή τους σπονδύλους) που έχει υποστεί το κάταγμα και η κυφοπλαστική έχει επιπλέον και πολύ καλά ποσοστά σταθεροποίησης και ανάταξης των κυφωτικών, συνήθως, παραμορφώσεων των σπονδύλων στις οποίες χρησιμοποιείται.

Σπονδυλοπλαστική οσφυϊκού σπονδύλου.